31 Mart gecesi Türk seçmeninin psikolojik durumu neydi?
Önceki gün elime, bazı kişi ve şirketler için hazırlanmış çok özel bir rapor geçti.
KONDA’nın Nisan 2024 anketi ve raporu.
Abonesi olan kişi ve şirketlere geçilmiş özel bir çalışma bu.
Anket seçimden bir hafta sonra 5-7 Nisan tarihleri arasında yapılmış.
28 il ve 105 ilçede hanelerinde insanlarla yüz yüze görüşülmüş.
KONDA 31 Mart seçim sonuçlarını iyi tahmin eden şirketlerden biri.
İyi ve profesyonel bir ekiple çalışıyorlar.
Size bu anketi geniş biçimde özetleyeceğim.
Eminim seçmen ve vatandaş olarak hepimize ilginç sonuçlar veriyor.
Tabi bundan en çok yararlanacak olanlar da, “Gerçekçi” siyasiler ve parti yöneticileri olacaktır.
31 MART AKŞAMI HANGİ 2 DUYGUYU HİSSETTİNİZ
(*) Seçim akşamı hangi 2 duyguyu hissettiniz?
(*) YÜZDE 33: Sevinç
(*) YÜZDE 29: Şaşkınlık
(*) YÜZDE 25: Hiçbir şey
(*) YÜZDE 19: Rahatlama
(*) YÜZDE 19: Hayal kırıklığı
(*) YÜZDE 14: Gurur
(*) YÜZDE 21: Endişe
(*) YÜZDE 7: Öfke
SONUCA EN ÇOK HANGİ YAŞTAKİ İNSANLAR SEVİNDİ
Sonuca en fazla sevinen yaş grubu hangisidir diye sararsanız, yüzde 38 ile 60-69 yaş grubu.
En az hayal kırıklığına uğrayan yaş grubu ise yüzde 14 ile 18-29 yaş grubu.
Bir ilginç soru daha.
DİNDARLAR SONUÇLARA ÜZÜLDÜ MÜ SEVİNDİ Mİ
Sonuca en çok sevinen grup hangi hayat tarzına sahip olanlar?
Şaşırtıcı bir sonuç yok.
Yüzde 48 ile kendini “Modern” olarak tanımlayanlar.
En az sevinen grup ise yüzde 19 ile “Dindar muhafazakârlar.”
Kendine “Geleneksel muhafazakâr” diyen grup ise yüzde 31…
Yani Türkiye geneline yakın.
SONUÇLARA EN ÇOK KİMLER ÖFKELENDİ
Sonuca en fazla öfkelenen grup da, yüzde 10’la “Dindar muhafazakarlar”
Yani Türkiye ortalamasından 3 puan fazla.
Geleneksel muhafazakarlarda ise öfkelenme oranı Türkiye geneli ile aynı.
Yüzde 7.
SEÇİM GECESİ EN ÇOK HANGİ MESLEK GRUPLARI SEVİNDİ
Mesleklerine göre bakarsak.
31 Mart akşamı en çok sevinen grup, yüzde 37 ile “Emekliler” olmuş.
Yani Türkiye genelindeki sevinme oranından 4 puan fazla.
Onu yüzde 34 ile “İşçi, esnaf, çiftçi” ve “İşsizler” izliyor.
31 MART AKŞAMI TÜRKLER Mİ DAHA ÇOK SEVİNDİ YOKSA KÜRTLER Mİ
Gelelim en ilginç sonuca.
31 Mart akşamı Türkler mi Kürtler mi daha çok sevindi sorusuna…
En fazla Kürtler sevinmiş.
Oy oranları Yüzde 44…
Yani Türkiye ortalamasının 11 puan üstünde.
ATEİSTLER VE DEİSTLER İLE SOFULAR NE KADAR SEVİNDİ
Bir de şunu soralım.
31 Mart akşamı “İnançlılar” mı, “İnançsızlar mı” daha çok sevindi?
Sonuca dikkat:
“İnançlıyım” diyenlerin sevinme oranı yüzde 47.
Ama onun sadece bir puan altında kimler var?
Yüzde 46 ile “Ateistler” ve “inançsızlar…”
Kendine “Dindar” diyenlerde sevinme oranı ise yüzde 21.
“Sofuyum” diyenlerin ise yüzde 21…
Kısaca;
İnanç konusuna özgürce bakanlar, dindar ve sofulardan çok daha fazla sevinmişler o gece.
O GECE EN FAZLA ÖFKELENENLER KİMLERDİ VE NEYE KIZDILAR
31 Mart akşamı “Öfkelendim” diyenlerin en yüksek olduğu grup “Partimin ittifak yaptığı adaya oy verdiğim için çok öfkelendim” diyenler arasında.
O kesimde öfke oranı Türkiye’nin 11 puan üstüne çıkıp yüzde 18 oluyor.
ERDOĞAN SEÇİM NOTUNDA İLK DEFA BİRİNCİLİĞİ KAYBETTİ
Seçmen, seçim süresince hangi adayın karnesine 5 üzerinden kaç oy verdi:
(*) Mansur Yavaş 3.7 PUAN
(*) Ekrem İmamoğlu: 3.4 PUAN
(*) Fatih Erbakan: 3 PUAN
(*) Recep Tayyip Erdoğan: 2.8 PUAN
(*) Özgür Özel: 2.8 PUAN
Bilebildiğim kadarı ile Erdoğan bir başarı değerlendirmesinde ilk defa birinciliği kaybediyor.
Hem de 4’üncü sıraya düşerek.
DİNDAR SEÇİM KARNESİNDE KİME NE NOT VERDİ
En ilginci de Erdoğan’ın oyunun (3.5) “Dindar muhafazakârlar” arasında bile Yavaş (3.1) ve İmamoğlu’na (2.9) çok yakın çıkması
Karne’lerin performanslarına bakarsak daha da ilginç bir sonuç çıkıyor.
EN YÜKSEK PEKİYİ VE İYİ NOTUNDA TAYYİP ERDOĞAN 26 PUAN GERİDE
(*) YÜZDE 62 Mansur Yavaş’a “İyinin üstünde not vermiş. “Pekiyi” oyu verenler (yüzde 40) ile “İyi” notu verenler (Yüzde 22)
(*) YÜZDE 53 Ekrem İmamoğlu’na “İyinin üstünde” not vermiş. Pekiyi diyenler Yüzde 31, “İyi” diyenler yüzde 22
(*) YÜZDE 36 Recep Tayyip Erdoğan’a “İyinin üstünde not vermiş. Pekiyi diyenler Yüzde 20, “İyi” diyenler yüzde 16.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bugüne kadar bir konuda birinciliği hiç elden bırakmamıştı.
Seçim süreci performansı.
O konuda da ilk defa 4’cü sıraya düşüyor.
HALKIN GÖZÜNDE BU SEÇİMİ KAZANAN LİDER KİM
Şimdi geliyorum bugünden 2028’e geçecek 4 yıllım süre için işaret verecek önemli bir soruya.
Türk halkına göre bu seçimin kazananı hangi siyasetçi olmuştur?
(*) YÜZDE 34: CHP
(*) YÜZDE 21: Ekrem İmamoğlu
(*) YÜZDE 8: Özgür Özel
(*) YÜZDE. 5: Mansur Yavaş.
Yani başarı performansı konusunda Mansur Yavaş’ın notu daha yüksekken, Liderlik algısı bakımından Ekrem İmamoğlu daha öne çıkıyor.
HALKA GÖRE AKP SEÇİMİ NEDEN KAYBETTİ
AKP’liler bugünlerde şunu araştırıyor: Bu seçimi neden kaybettik?
Buldukları cevaplar da “Emeklilik”, Gazze ve İsrail’e yardım, “Yanlış aday”
Peki halk bu yenilgiyi neye bağlıyor?
Soru aynen şöyle: Şu cümleye katılıyor musunuz?
“AKP’nin yerel seçimde kayıp yaşamasının sebebi hükümetin kötü yönetimidir.”
Şimdi dikkat…
“Bu cümleye ‘Kesinlikle katılıyorum’ diyenlerin oranı yüzde 52.
Yüzde 24 de “Katılıyorum” diyor.
HALK PARMAĞI İLE HANGİ ADRESİ İŞARET EDİP ‘SORUMLU ORADA’ DİYOR
Yani halkın yüzde 76’sı bu seçim yenilgisini “Hükümetin kötü yönetilmesine” bağlıyor.
Peki neresidir parmakla gösterilen bu adres?
AKP mi? Yani parti binası mı?
Parlamento mu?
Hayır adres çok açık: “Hükümetin yönetildiği yer…”
Güçlendirilmiş Başkanlık sisteminde bu adres neresi?
Külliye değil mi….
Bakın bu öyle basit bir rakam değil.
Yüzde 76…
Merak ediyorum. AKP MKYK’sında bu araştırma sonucu da masaya yatırılmış mıdır?
BUGÜN SEÇİM YAPILSA AKP YENİDEN BİRİNCİ PARTİ OLUR MU
Ve yazının sonunda herkesin en merak ettiği soruya geliyorum.
31 Mart sadece bir yerel seçim sonucu mudur?
Bugün Genel Seçim yapılsa AKP yeniden birinci parti çıkar mı?
Soru aynen şöyle:
“Bugün seçim olsa oyunuzu hangi partiye verirsiniz?”
Yazılarımda seçim tahmini rakamlarını hiç kullanmıyorum.
Ancak ilk seçime kadar daha 4 yıl olduğu için trendleri göstermesi ve öteki sonuçları değerlendirmemize yardımcı olacağı için bu sonucu da yayınlıyorum.
CHP BİRİNCİ PARTİ KONUMUNA YERLEŞİYOR
Kararsızlar dağıtılmış sonuç şöyle:
(*) BİRİNCİ PARTİ CHP: Yüzde 29.9
(*) İKİNCİ PARTİ AKP: Yüzde 27.3
(*) ÜÇÜNCÜ PARTİ MHP: Yüzde 10.2
(*) DÜRDÜNCÜ PARTİ DEM: Yüzde. 9.8
(*) BEŞİNCİ PARTİ İYİ PARTİ Yüzde 4.0
Bir de “Diğer partiler” var. Toplam oyları Yüzde 18.9
ÖNÜMÜZDEKİ 4 YIL İÇİN BİR SİYASİ FAL
Bu sonuçların gösterdiği iki eğilim var.
(*) BİR: CHP “Birinci Parti” konumuna yerleşiyor.
(*) İKİ : “Diğer Partilere” oy kayışı devam ediyor.
Dediğim gibi KONDA’nın bu araştırması bana göre önümüzdeki 4 yılla ilgili gerçekçi değerlendirme yapacak siyasetçiler için çok önemli bazı sosyolojik veriler koyuyor önümüze.
